Рамазони шарифни ҳар бир мусулмон яхши кутиб олиб, ҳурмат ва иззатини ўз жойига қўйган ҳолда кузатишни орзу қилади. Бунинг учун у, аввало, бу муборак ойнинг хислат ва фазилатларидан хабардор бўлмоғи лозим. Чунки рўза ойи-ҳар йилда бир келиб кетадиган азиз меҳмон. Уйингизга бирор меҳмон келадиган бўлса, уни яхши кутиб олиб, хурматини жойига қўйиб, кўнгилдагидек кузатиш учун бор имкониятларингизни ишга соласиз. Худди шу каби моҳи Рамазонни ҳам иштиёқ ва ихлос билан кутиб олиб, унда қўлимиздан келганича солиҳ амалларни қилишга ҳаракат этмоғимиз лозим. Ҳар бир мусулмон бу ойда ўзининг имон ва ихлосини чархлаб, унга сайқал бериб, эътиқоду имони нурини зиёда қилиб олиш зарур.
Рўза инсонни ҳалол-покликка даъват этади, унинг қалбини ғуборлардан тозалайди. Зеро, Қуръони каримда шундай марҳамат қилинган: “Эй, имон келтирганлар, тақволи бўлишларингиз учун сизлардан олдинги (уммат) ларга фарз қилингани каби сизларга ҳам рўза фарз қилинди” (Бақара,183).
Салмони Форсий розияллоҳу анҳу шундай дедилар. “Шаъбон ойининг охирги куни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бизларга хутба ўқиб шундай дедилар: “Эй одамлар! Сизларга энг улуғ ва барокатли ой соя солиб келмоқда. У ойда бир кеча борки, у кеча минг ойдан афзалдир. Аллоҳ таоло у ойда рўза тутишни фарз, кечасида намоз ўқишни нафл қилган. У ойда кимда ким бирор бир нафл амал қилса, бошқа ойда фарз амалини адо қилган билан тенг бўлади, кимда ким бу ойда бирор фарз амалини адо этса, бошқа ойда етмишта фарз амалини адо қилган билан тенг бўлади. У сабр ойи. Сабрнинг мукофоти эса жаннатдир. У хайр-эҳсон улашадиган ой. У ойда мўминнинг ризқи зиёда бўлади. Кимки у ойда бирорта рўзадорга ифторлик қилиб берса, унинг гуноҳлари кечирилади ва дўзаҳдан озод бўлади. Шунингдек, унга ҳам рўзадорнинг савобидан ҳеч қанча кам бўлмаган савоб берилади”. Шунда биз: “Эй Расулуллоҳ соллаллоҳу аълайҳи васаллам! Биз ҳаммамиз ҳам рўзадорга ифторлик қилиб бера олмаймиз-ку”, –дедик. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ”Аллоҳ таоло бу савобни рўзадорга бир қултум сут ёки битта хурмо ёки бўлмаса бир хўплам сув билан ифторлик қилиб берган кишига беради. Кимки рўзадорни қорнини тўйғазса, Аллоҳ қиёматда унга ҳавзи кавсардан бир қултум сув ичиради, натижада у то жаннатга киргунича чанқамайди”, – дедилар.
Рамазон шариф тоат-ибодат, қут-барака, бахт-саодат ойидир. Шунинг билан бирга бу ойда гуноҳлар ювилажак, тавба-тазаррулар, чин ихлос ва эътиқод ила қилинган дуолар мустажоб бўлиб, қалблар таскин топажак. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам мархамат қилиб айтадилар: “Кимки рамазон ойида рўзанинг фарзлигига ишонган ва Аллоҳ таолонинг розилигини истаган ҳолда рўза тутса, унинг ўтган гуноҳлари кечирилади” (Бухорий ривояти).
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай марҳамат қиладилар: “Бу ой шундай ойки, аввали-биринчи ўн кунлиги рахмат, икинчи ўн кунлиги мағфират ва учунчи ўн кунлиги эса дўзахдан нажотдир”.
Аллоҳнинг раҳмати тушган қалб эгаси ҳақ йўлдан адашмайди, дунёнинг зеб-зийнатлари ва ҳою ҳавасларига алданмайди, ҳақиқатга хиёнат қилмайди. Шунингдек, Аллоҳнинг раҳмати ёғилган оила эса, албатта, барокатли ва файзли бўлади, унда меҳр-муҳаббат, ўзаро вафодорлик хукмронлик қилади.
Бир куни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам жума хутбасини ўқиш учун минбарга кўтарилаётганларида уч марта “омин” дедилар. Бу “омин” ларнинг сирини сўраганларида, жаноб Расулуллоҳ алайҳиссалом: “Минбарга чиқаётганимда биродарим Жаброил алайҳиссалом келдилар ва қулоғимга: “Рамзонга соғ-саломат етиб келиб, имкониятлари бўла туриб, гуноҳларидан янги туғилган гўдакдек пок бўлмаган кишининг бурни ерга ишқалсин” дедилар. Мен “омин” дедим. Кейин: “Ота-онасини ёки уларнинг бирини ёши улуғликка етганда топса-ю, уларнинг хизматини қилиб, розилигини олмаган кишининг бурни ерга ишқалсин” дедилар, мен яна “омин” дедим. Кейин яна: “Сизнинг муборак номингизни эшитиб, саловат айтмаган кишининг бурни ерга ишқалсин” дедилар. Мен яна “омин” дедим”.
“Бурни ерга ишқалсин” нинг маъносини: эртага кўп афсус ва надомат чексин, маҳшаргоҳда шарманда бўлсин ҳамда ҳижолатга қолсин деб таъвил қилиш мумкин.
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳ таоло одам боласининг ҳамма амали ўзи учун, фақат рўза мен учундир ва унинг мукофотини мен ўзим берурман, деди. Рўза сақловчидир. Қачон қайси бирингиз рўзадор бўлса, фаҳшдан гапирмасин ва бақир-чақир қилмасин. Агар бирортаси у билан сўкишмоқчи ёки урушмоқчи бўлса, мен рўзадорман, десин. Муҳаммаднинг жони қўлида бўлган зотга қасамки, албатта, рўзадор оғзининг ҳиди Аллоҳнинг наздида мушкнинг ҳидидан хушбўйроқдир. Рўзадорга икки хурсандлик бор. Бири ифтор вақтида, иккинчиси-Парвардигорга йўлиққанида” дедилар. (Бешовлари ривоят қилган). Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай мархамат қиладилар: “Албатта, жаннатда “Раййон” исмли эшик бордир. У эшикдан қиёмат кунида рўзадорларгина киради. Улардан бошқа кимса кирмайди. “Қаерда рўзадорлар?” деб нидо қилинади. Сўнг рўзадорлар ўринларидан турадилар ва у эшикдан жаннатга кирадилар. Улар кириб бўлганларидан сўнг у эшик ёпилади, улардан бошқа кимса у эшикдан кирмайди”. Бу ой Парвардигори оламнинг абадий туганмас неъмати бўлмиш жаннатига етишишимиз учун берилган улкан бир неъматдир.
Аллоҳ таоло барчаларимизга бу ойни ғанимат билишга тавфиқ берсин. Дуолар қабул бўладиган бу улуғ ойда имкон қадар одамларга меҳр-шафқатли бўлайлик. Кам таъминланган бева-бечора, етим-есирларга ёрдамлашайлик. Ёши улуғларни қадрлаб, уларга иззат-икром кўрсатайлик. Аллоҳ таоло Рамазон ойини барчамиз учун хайрли ва муборак қилиб, қилинадиган ибодату дуоларимизни мақбул айласин.
Олтинкўл туман
бош имом-хатиби
Тўрақулов Мухаммадюсуф
