Аллоҳ субҳонаҳу ва таоло Қуръони каримда барча нарсага сувдан ҳаёт бахш этганини баён қилади:
أَوَلَمْ يَرَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ كَانَتَا رَتْقاً فَفَتَقْنَاهُمَا وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاء كُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ أَفَلَا يُؤْمِنُونَ
Яъни: “Куфр келтирганлар осмонлару ер битишган бўлган эканини, бас, Биз уларни очганимизни ва сувдан ҳар бир тирик нарсани қилганимизни билмайдиларми? Иймон келтирмайдиларми?” (Анбиё. 30)
Қурони каримда жаннатнниг сифати келганда тагларидан анҳорлар ўтиши таърифланади. Ўша даврдаги Арабистон ярим оролини кўз олдимизга келтирсак, сувсиз юртлар учун анҳорларда зилол сувлар оқиб туриши тасаввурга сиғдириб бўлмайдиган даражадаги афсона десак ҳам бўлаверади. Бироқ бугунги кун нигоҳи билан боққанимизда ҳам анҳорларда, ариқларда сувларнинг шилдираб, мавж уриб оқишлари, алҳамдулиллоҳ, бизнинг юртларимизга оддий ҳолат бўлса-да, Ислом динининг келиб чиқиш мавзеъси бўлган Арабистоннинг кўплаб жойларида ҳали ҳануз орзу ҳавас.
Бир пайтлар қишлоғимизга қатновчи автобуснинг Адҳам ака деган ҳайдовчиси қўшни Туркманистоннинг қайсидир қишлоғига бориб келганини айтиб берган эди. Айтишича ҳайдовчимиз борган хонадонга мезбоннинг яқин ошна оға-инилари тўпланишган. Суҳбат асносида хонадон соҳиби меҳмонни таништириб, Андижондан келганлигини айтганида, ўтирганлардан бири ҳаяжонланиб:
- Мен Андижонда бўлганман. Ишонасизларми, бизлар пулга сотиб оладиган сувларимиз бору, ўшандай сувлар у томонларда ариқларда бекорга, бепул оқиб ётади! – деса, атрофидагилар:
- Наҳотки шундай бўлса?! – деб ҳайрон қолган эканлар.
Ҳа, Озарбайжон халқининг буюк шоири Фузулий байтида келганидек:
Зулоли завқи шавқин ташнаи дийдор ўландан сўр.
Бизлар Аллоҳ таолонинг ушбу иноятига ҳар қанча шукрона қилсак камлик қилади. Шукронани тўлиқ адо қилиш-ку, қўлимиздан келмайди. Аммо, ҳеч бўлмаса бир оз инсоф қилишимиз керак.
Бугунги кунда мавж уриб сув оқайтган ўзанларнинг кўп жойларида ахлатлар тўпланиб ётиши йиғласак арзигулик аянчли ҳолат. Домлаларимиз, маҳалла фаоллари, оқсоқоллар, керак бўлса отинойилар кўпчилик жамоатга неча бора бу борада тушунтиришлар қилмоқда. Лекин нега инсофга келмаяпмиз, ҳайронман.
Ахир шу оқиб турган сувлар ичишга ва таҳорат олишга ярайдиган сувлар-ку!
Биз бу томондан ахлат ташласак, қуйи томонда кимдур шу сувдан фойдаланиши мумкин эканлигини унутмаслигимиз керак.
Куни-кеча муҳтарам Юртбошимиз бошчилигида бўлиб ўтган видеоселекторда айнан сув масаласига ҳам алоҳида тўхталиб ўтилди. Видеоселекторда айтилишича: “Мутахассисларнинг фикрига кўра, бу йил сув таъминоти жуда оғир бўлади. Шунинг учун сув ресурсларини тежаб ишлатиш ғоят муҳим, сувни 2 баробар иқтисод қилиш чораларини кўриш зарур”. (president.uz)
Менимча бу муаммо юзасидан фақатгина фаолларнинг эмас, ҳаммамизнинг ва ҳар биримизнинг иштирокимиздагина натижага эришиш мумкин деб ўйлайман. Айниқса, эрта саҳар кўча супираётган келинларимиз супридини ариққа туширишларига йўл қўймаслик, балки ахлатни йиғиштириш учун бошқа чора қилиш керак. Ваҳолонки, супирганда чиққан ахлат, асосан ёқиб юборса кифоя бўлади. Яна ҳам яхшироғи бир озгина чуқур ковлаб қўйилса, чиқинди ахлатларимиз ўсимликлар учун самарали озуқага айланади.
Шаҳар жойларда эса, бир неча қадамга эринмаса тайёр ахлат тўплайдиган жойлар ташкил қилинган.
Шунингдек сувни тежаб, керагидан ортиғини исроф қилмасдан, биздан қуйида сувга, айнан оқар сувга ташна бўлиб турган маҳаллаларнинг ҳурматини қилишимиз лозим.
Улуғбек ЙЎЛДОШЕВ
Асака туман
“Холид ибн Валид”
жоме масжиди ходими
